Compassie…. dit woord mag nog wel eens geassocieerd worden met religie, met altruïsme of met opoffering. Het lijkt dan iets wat “ver van ons bed” is en niet bijzonder relevant voor onze dagelijkse beslommeringen. Het kan zelfs een bepaalde aversie oproepen, bijvoorbeeld omdat het “soft” lijkt, of ouderwets, of als nog iets wat “moet”, wat van ons verwacht wordt van buitenaf, of…. tja, vul zelf maar in…
Met een dergelijke visie op compassie, kunnen we onszelf echter wel substantieel te kort doen! Want werkelijke compassie begint altijd bij onszelf en gaat primair over onze verhouding tot de dingen die we als het meest nabije beschouwen – de zaken waar we dag-in-dag-uit mee leven in de realiteit en hectiek van het moment.
Hierbij betekent compassie allereerst het liefdevol aanwezig kunnen blijven bij alle dingen die we als lastig, pijnlijk of verdrietig ervaren. Bij grote gebeurtenissen of veranderingen in ons leven, zoals verlies, ziekte, relatie- of gezins-problemen, of verandering of onzekerheid m.b.t. het werk. Maar ook bij de meer alledaagse ervaringen als irritatie, boosheid, frustratie, controledrang, piekeren, een overmatig actieve innerlijke criticus, of gevoelens van schuld, schaamte of onwaardigheid waar we mee worstelen.
Compassie = Heartfulness
Compassie beoefenen betekent het openen van je hart, voor alles wat je innerlijk ervaart. Voor het mooie en voor het lelijke, voor het fijne en het minder fijne, voor datgene wat vreugde geeft en datgene wat ons verdriet bezorgt.
Waarom zou je hier aandacht en energie in steken? Waarom bewust naar “het moeilijke” toebewegen? Het antwoord ligt primair in het feit dat we vaak extra lijden of extra stress, zorgen, angst, verdriet ervaren door onze instinctieve reacties op moeilijkheden. In het boeddhisme wordt gesproken over de metafoor van de twee pijlen. De eerste pijl wordt door het leven op ons afgevuurd: er gebeurt iets wat moeilijk is, en dat geeft stress (of verdriet, angst, of …). We kunnen niet voorkomen dat we geraakt worden door “het leven zelf”. Maar… de tweede pijl vuren we echter op onszelf af: door te gaan vechten, vluchten, ontkennen, verdringen of onszelf te verdoven ontstaat additionele stress en pijn. We raken verwikkeld in een strijd met de realiteit zoals die is, een strijd met onszelf, een strijd met de wereld om ons heen. Dergelijke stressreacties zijn algemeen menselijk en iets wat evolutionair gezien in ons brein verankerd is.
Het goede nieuws is, dat we onszelf wel kunnen trainen in andere vormen van reageren op moeilijkheden. Hiermee voorkomen we additionele pijn. Onze zelf-liefde en zelfzorg kunnen groeien en we kunnen het leven als rijker ervaren, ondanks de ervaring van “het moeilijke”. We leren ons hart te openen, ongeacht de omstandigheden. En de mate waarin ons dat lukt naar onszelf toe, is ook de mate waarin we dit naar anderen toe kunnen realiseren… Een rijker en liefdevoller leven, met aandacht en zorg voor jezelf en voor anderen – dat is waar compassie over gaat. De wereld kan echt een betere plaats worden, als we onszelf deze weg toestaan en erin durven investeren !
Aan de slag hiermee?
Op mijn website vind je 2 trainingen waarin compassie een grote rol speelt:
1. Compassie training (ofwel Mindfulness Based Compassionate Living – MBCL)
2. Combinatie training Mindfulness & Zelfcompassie
Beide trainingen bestaan uit 8 sessies van 2,5 uur. Voor de verschillen tussen beide en de inhoudelijke invulling kan je terecht op de site. Ik hoop van harte dat je je hierdoor geïnspireerd zult voelen en dat je je weg naar een van de trainingen zal weten te vinden.
Een mooier cadeau kan je jezelf en de wereld om je heen niet geven…!